Türkiye'den Xenon Ampul Maceraları

     

      Aeronun farlarını temizlerken ülkemin garipliklerinden biri ile karşılaşacağımı nereden bilebilirdim.
      Farları yıkarken ampulleri çıkarmıştım. Ampuller kenarda beklerken birden aklıma düştü. Yolda ampul patlasa, bozulsa ne yaparım diye. Malum çoğu zaman gece yolculuk yapıyorum ve daha çok şehirlerarası seyahat ediyorum. Hakikaten yolda bir şekilde ampul arızalansa sabahın ilk ışıklarını beklemekten başka çare yok. İyi ama çare bu olmamalı. Aeroya en acilinden bir yedek ampul alınmalı. Peki hangisini? Tüm sorun da bu ya! "Peki hangisi."
      Aeroda (Türkiye'deki pek çok Saab'da olduğu gibi) xenon far mevcut, dolayısı ile alacağımız ampul de xenon olacak. Xenon'un da soket, balast ve ateşleyici türlerine göre çeşitleri mevcut. Aeroya uyumlu olan ise D2S xenon ampuller. (piyasadaki orijinal xenon sistemlerin D2S, D1S, D2R, D3S gibi çeşitleri mevcut.) D2S in belirgin özelliği ateşleyiciden gelen yüksek akımın bir kablo vasıtasıyla gelmesi. Detaylar ile boğulmayalım :)

Farklı tipteki orijinal xenonlar.

      Aeronun üzerindeki ampuller Osram Xenarc 66040 idi.

Osram XENARC 66040.

      Yedek ampulü almadan önce küçük bir araştırma yaptım. Buna göre orijinal xenonlarda genel olarak 4100 ile 4300 k. değerine sahip ampuller kullanılıyormuş. Bunların rengi normal gün ışığına yakın oluyor. Kelvin değeri arttıkça ise renk önce beyaza dahada arttıkça mavi ve mora doğru kayıyormuş. Yine kelvin değeri arttıkça ampulün aydınlatma kapasitesi ( ya da lümeni) düşüyormuş. Hele ki yağışlı, ıslak ortamlarda yüksek kelvinli ampullerin aydınlatma kapasitesi çok düşük, yerden yansıması çok fazla oluyormuş.

Kelvin değerinin renge etkisi.

      Araç üreticileri tabi ki bunları bildiklerinden 4100-4300 k. lik fakat ıslak-kuru her türlü yol koşulunda aydınlatma kapasitesi (lüx) yüksek farlar ve ampuller kullanmaya özen gösteriyorlarmış.

Kelvin değeri.

      Bunu da öğrendiğimize göre yedek ampulümüzü alalım. Piyasada pek çok yeri gezsem de Osram'ı bulamadım. Böyle olunca birkaç yerden tavsiye alarak bir Philips D2S satın aldım. Eve geldim. Aracın bagajına ampulü yedeklemeden önce takıp test edeyim dedim. Her şey burada başladı.
      Ampulu taktım fakat o da ne? Sağ ve sol far arasında bariz olarak bir renk farkı oluştu. Kağıt üzerindeki değerlere göre her iki ampul de orijinal tedarik ampulü idi. Fakat Philips daha beyaz yanıyordu.

Sağ ampul Philips 85122 + sol ampul Osram Xenarc. (beyaz Philips, daha sarı Osram) 

      Hemen internetin başına kuruldum. Evet buna göre Philips Osramdan daha beyaz yanıyor, hatta 100 saatlik kullanımdan sonra daha da beyazlaşıyordu. Hemen tekrar sanayinin yolunu tuttum. İlk ampulü aldığım yerden bir Philips daha satın aldım. Tabi bunu da denemek için Aeroya taktım. Evet, bu da diğer Philips'e göre daha beyaz yanıyordu.

Üstteki Philips 85122 + Alttaki Philips CM.

      Derin bir nefes aldım, kaldırımın üzerine büyük bir hüzünle oturdum. Bitkin ve başım öne eğik eve çıktım. Çaresiz şekilde Google amcaya danıştım. Her şey darmaduman !
      Philips denen meretin onlarca sahte ampulü piyasada mevcutmuş. Gerçeği ne, sahtesi ne güzelce öğrendim. Daha sonra Philips'in yetkili xenon satıcısı olan bir aksesuarcının adresine zor da olsa eriştim. Doğru sanayiye. Fakat bu satıcının elinde D2S ampul kalmamış. Bende başka bir mağazadan özenle seçe seçe orijinal olduğunu düşündüğüm bir Philips buldum. Fakat bu ampulün ürün isminin sonunda "CM" ibaresi vardı. Satıcıya danıştım. Bana bunun fabrika kodu olduğunu söyledi. Peki dedim ve ve geldim.
      Vay arkadaş yine renkler bariz olarak farklı. Tekrar Google amcaya danış. Bu ampulün de farklı bir model ve kelvin değerine sahip olduğunu öğren. Yine hüzünlen, yine kız. Çinli amcalar da sağolsunlar her modelin sahtesini yapmayı başarmışlar. Sanayide bana Photon marka ürünü satmaya çalışan bile oldu. Üstelik "tamam abi bu Philips" diyerek. Bu amcaya "iyi ama bunun üzerinde Photon yazıyor" dediğimde ise aldığım yanıt çok tanıdıktı "aynı fabrikada üretiliyor kardeş marka bu abi" :-)
      Anladım ki bu xenon işi iş değil. Sanayiden bir şey satın almak ise sabır işi değil. Doğal olarak gittim yine yurtdışından bir takım Hella D2S siparişi verdim. Olmaz olsun xenonu :-)
      İlgilenebilecekler için yazayım:

Osram xenarc 66040 : 4150 k. 3200 lm. Orijinal ekipman. Renk sarıya yakın, aydınlatma her koşulda iyi.
Philips 85122: 4100 k. 3200 lm. Orijinal ekipman. Renk sarıya yakın, aydınlatma her koşulda iyi.(ilk aldığım)
Philips 85122 + : 4200k. 3100 lm. (ikinci aldığım).  Renk maviyle beyaz arası, lümeni düşük.
Philips 85122 CM : 4800 k. 3100 lm. (üçüncü aldığım). Renk maviye yakın, lümeni düşük.

      (Sahte ve gerçek Philips'ler için yararlı bir kaynak: http://www.hidbulbsrus.com/identifying-counterfeits/)

      Bir de Saab hatırlatması yapayım. Biliyorsunuz orijinal xenonlu araçlarda standart olarak yükseklik ayarı otomatik şekilde yapılıyor. Saab da bu işi ön ve arka akslarda iki (bazı modellerde önde iki arkada bir olmak üzere üç) adet sensör ile bir kontrol ünitesi gerçekleştiriyor. Siz siz olun far sökülmüş durumda iken aracınızı çalıştırmayın. Çünkü araç far yüksekliğini ayarlayamıyor ve ünite hata veriyor. Farı ve ampulü bağladığınızda ise yeniden kalibrasyon yapmanız gerekiyor. Tabi kalibrasyonda Saab yazılımı yüklü bir Tech2 ile mümkün olduğundan size ivedi Saab servisi yolu gözüküyor (Tech2 her serviste yok ayrıca bilgi). Ben daha önce de bu hatayı yapmıştım malesef :) Tabi bu süreçte yaşadığım yoğun ruhsal gerilim sebebiyle hatamı yeniledim ve soluğu Gökşenler'de aldım :)

Gökşenler.

Xenon far yükseklik ayar senkronizasyonu.

      Görüşmek üzere...