Geçen hafta Aeroyu yıkatırken yıkamacı çocuk sordu: "Bu Scania mı?"
Elbette Saab ve Scania'nın alakaları yok. Fakat bir zamanlar kardeştiler. Zira güncel amblemlerinden de bu eski ortaklık anlaşılabilir. (Amblem konusuna bir sonraki yazıda bir bakarız.) Yıkamacı çocuğu da Scania ya yönelten bu oldu sanırım.
Ben çocuğu "evet" diye yanıtladım, "ikiside aynı sayılır". Çocuk da yanındaki arkadaşına şöyle fısıldadı: "Bak ben sana söylemiştim, Scania kötü araba yapmaz zaten" :)
Peki ne bu Scania ve Saab ilişkisi, nereden geliyor? Bildiklerimi yazayım;
Scania adını İsveç'in en güney bölgesi olan Scana'dan almış (İsveççe "SKoana" ya yakın bir okunuşu var). 1900 yılında kurulan bu şirket bisiklet ve otomobil üretimi yaparken kamyon üretimine de başlamış.
Scana'daki SCANIA.. |
Daha sonra her nasıl olduysa yine İsveçli meşhur bir kamyon üreticisi olan Vabis ile birleşerek otomobil ve kamyon üretmeye devam etmiş. Vabis ile birleşme sonunda şirketin kuruluş tarihi de Vabis'in kuruluş tarihi olan 1891'e gerilemiş. Bu şirket Scania adı altında otobüsler, basit otomobiller, askeri araçlar ve yüksek teknolojili kamyonlar üreterek sektöründe yükselmeye başlamış. Sonuç olarak 1960 lı yıllarda Avrupa'da söz sahibi bir kamyon üreticisi konumuna gelmiş.
1940 lı yıllarda savaşın etkisiyle üretilen askeri araçlar. Scania-Vabis M43 (1940) |
Scania-Vabis 33520 (1941) |
1965 yılında ise Saab ile birleşmişler. Meşhur Saab-Sacania şirketi böylece kurulmuş olmuş. Saab-Scania; uçak, otomobil , kamyon, otobüs ve bunlara ait teknolojik motorlar üreten bir kuruluş haline gelmiş.
İlk ayrılık sinyali ise 1989 yılında General Motors'un (GM) Saab otomobil bölümünün %50 sini almasıyla verilmiş. 1990 yılında ise otomobil bölümü tamamen bağımsız hale gelmiş. Bundan 5 yıl sonra 1995 yılında da şirketin geri kalan kısmı SAAB AB (uçak, savunma sanayi) ve SCANIA AB (kamyon,otobüs) olarak tam bağımsız olarak birbirlerinden ayrılmışlar. Böylece önce otomobil kısmıyla başlayan ayrılık uçak ve otobüs-kamyon kısmının ayrılmasıyla sonuçlanmış.
Saab otomobil kısmının bundan sonraki gelişimini, GM'in aptalca pazar oyunlarını ve %100 yanlış politikalarını zaten biliyoruz.
Peki Sacania ne yapmış? Scania ise doğru ellerde gelişimini sürdürmüş.
1999 yılında Volvo Scania ya talip olmuş. Neredeyse tüm işlemler bittiğinde ve satış tamamlanmak üzereyken yine bir Amerikalı kof şirket işi berbat etmiş. Bu kof şirketin ismi ise Ford :) Ford Motor Company Volvo'nun otomobil kısmını satın alınca Avrupa Birliği tarafından birleşme onaylanmamış. (Volvo daha sonra Renault Truck'ı satın alarak kamyon pazarında oyuncu olmaya devam etti.)
2006 yılında Alman kamyon üreticisi MAN Scania'yı satın almak için girişim başlattıysa da başarılı olamadı. Scania'ya ilgisini sürüdüren MAN, 2 yıl sonunda 2008 yılında Scania'nın %17 sine sahip oldu. 2007 yılından itibaren Scania ile ilgilenen bir diğer şirket olan Volkswagen AG, Volvo'da kalan %30 dan fazla hisseyi de alarak Scania'nın en büyük ortağı oldu. Bugün;
Volkswagen AG Scania'nın %70.94 üne
MAN SEK Scania'nın %17.34 üne sahip. Volkswagen ayrıca MAN'ın %75.03 hisse ile de en büyük ortağı :)
Scania Volkswagen imparatorluğunun 11 markasından biri şu anda. Diğer markalar; Audi, Seat, Skoda, Bentley, Bugatti, Lamborghini, Porscshe, Volkswagen, Ducati, MAN. Tekerlekli Araç İpmaratorluğu...:))
Scania şu anda neler yapıyor; endüstriyel araç motorları, jeneratör motorları, kamyon motorları, deniz araçları için motorlar, kamyon ve otobüsler üretiyor. İsveç, Fransa, Hollanda, Arjantin, Brezilya, Polonya, Rusya'da fabrikaları bulunuyor, Türkiye'de ise Doğuş Grubunun etkili yönetim ve desteğiyle en prestijli kamyon markası olmaya devam ediyor. Ayrıca pek çok kamyon şoförü Scania'ya halen Vabis diyor :)
Türkiye'den Scania-Vabis kareleri:
Scania-Vabis L75 |
Scania-Vabis L75 |
Scania-Vabis L75 |
Scania-Vabis 1951 yılı Olgay SADAK arşivi. |
Taksim Meydanında Scania-Vabis 1950. |
2012 yılında hala hizmette ve güzel.. |
Görüşmek üzere...
Yayınladığın fotoğraflarla ilgili açıklamalara da yer verseydiniz daha güzel olurdu, sadece fotoğrafları hiç bir açıklayıcı alıntı yapmadan yayınlamışsınız. Ali ÇAVUŞOĞLU
YanıtlaSilAli Bey sanırım Türkiye'den eklediğim fotoğraflardan bahsediyorsunuz. Keşke bende fotoğraflarla ilgili bilgiye sahip olsaydım. Sadece birkaçının L75 olduğunu tespit edebildim. Üzgünüm...
Sil